نزول بدوی این هنر
همانطور که در مطالب قبلی به اختصار اشاره شد،هنرهای رزمی ایرانیان باستان به ایران پیش از آریایی ها باز می گردد. گواه این مدعا نقش قابل توجه اعداد ۵، ۸ و ۹ در فنون و حرکات کنگ فو است. هشت ضلعی منتظمی که امروزه در نقوش مربوط به کنگ فو استفاده می شود و همچنین دایره تاثو که در داخل آن قرار می دهند، ریشه در اساطیر کهن ایرانی دارد. اسطوره آب، «اردویسور آناهیتا» که از ایزدان پیش از زرتشتی است و به سبب ریشه های عمیقش در بن مایه های فرهنگی مردمان سرزمین پهناور ایران مورد احترام زرتشت نیز قرار گرفته است با گل هشت پر نیلوفر آبی شناخته می شود و دایره ای که در وسط آن قرار دارد زایش را از میانش تدایی می کند و آن مصداق عدد ۹ است، عدد زایش. و باز در زایش ایزد مهر که ایزد پیمان و ایزد راستی و درستی است میبینیم که از دل گل نیلوفر آبی یا همان لوتوس زاییده می شود و عدد ۵ هم که در مطالب قبلی به آن اشاره شده است ریشه در تفکرات مهری دارد، از این جمله است پنجه آفتاب به نشانه خوش سیمایی و نیکی رخسار و همچنین است در مورد بالا گرفتن دست راست با انگشتان باز، نشانه سوگند به وفای عهد و بسیار از این گونه است.فنون و هنرهای رزمی کهن مردمان سرزمین ایران تا دوره ساسانیان به حیات خود ادامه داد و پس از دستگیری مانویان و اعدام مانی، این فنون توسط شاگردان او و دیگرانی که بر این مسلک معتقد بودند و مورد پیگرد دولت ساسانیان قرار گرفته بودند به سرزمین های شرقی ایران رفت. منطقه تبت از این شمار است و {بود هید آرما یا راهب تامو } که پایه گذار حرکات تنفسی و تمرکزی در کنگ فوی چینی امروز است از جمله شاگردان مانیست.این فنون پس از مهاجرت به سرزمین های شرقی به حیات خود ادامه داد و پس از چند قرن در زمان حکومت ایلخانیان و علی الخصوص توسط سلطان محمد الجایتو (سلطان محمد خدابنده) به ایران باز گردانده شد و او در معابد و محافل خواص به نشر، توسعه و تربیت شاگردان راستین آن پرداخت.
کنگ فوی سنتی که امروز به دست ما رسیده است درواقع همان کنگ فوی الجایتو است. سلطان محمد اولجایتو (۱۲۷۸ تا ۱۳۱۶ میلادی) مردی هنر مند و هنر دوست بوده است و برخلاف پیشینیانش که در تخریت و ویرانی ایران کوشیده بودند منشاسازندگی در ایران شد و در زمان او قدم های شایانی در مسیر آبادانی مناطق تحت حکومتش برداشته شد. از آن جمله آموزش، نشر و توسعه تعالیم هنر های رزمیش بود که در واقع همان هنرهای زرمی پیشینیان این مرز و بوم بوده است. الجایتو در محل یک معبد کهن در نزدیکی سلطانیه زنجان (مرکز حکومتش) به آموزش و باز زنده سازی این تعالیم همت گمارد که امروزه به نام معبد داشکسن یا همان معبد اژدها معروف است.
این معبد که دارای سه تاق سنگی اصلی و حجراتی در گوشه و کنار خود و دو نقش اژدها در دو سوی تاق اصلی است، تماما از تراش سنگ ها پدید آمده به گونه ای که برخی آن را معدن سنگ دانسته اند.که البته استفاده از سنگ هایش برای ساخت ساز، منافاتی با ماهیت روحانیش ندارد.
اولجایتو پس از تشرُّف به مذهب شیعه نام خود را نیز به کلامی فارسی تغییر داد و از آن پس خود را سلطان محمد خدابنده نام نهاد.
در زمان سلطان محمد خدابنده شهر سلطانیه مهدو قطب علم و دانش و حکمت واقع می شود. معبد داشکسن، مقبره چَلَبی اوقلی و گنبد عظیم سلطانیه گواهی بر این مدعاست.
